Antiscene: het boek
Ondergrondse rockcultuur in Rotterdam 1983-2003
Carla van der Marel (1962) is geen onbekende in de
Rotterdamse muziekwereld. In de jaren tachtig/negentig leg
de ze alle ins en outs van deze undergroundcultuur vast op de
gevoelige plaat. Liveconcerten, festivals, het publiek, bands
en muziektheater heeft zij kunnen vangen in het spannende kader van grofkorrelige
zwart-wit fotografie: intens, hard en met veel vaart.
Vaak in opdracht van de muziekbladen zoals OOR, Opscene, Fret, MIB en
liveXS, maar misschien nog meer uit eigen enthousiasme en interesse is zij
regelmatig vooraan bij het podium te bespeuren met haar Nikon.
Na meerdere exposities in o.a. De Melkweg, Theater Desmet, Via Ritmo,
Dodorama en Waterfront werd het tijd om het hele oeuvre samen te brengen
in één grote mega-expositie. Begin 2004 waren meer dan 400 foto’s
te bezichtigen in Galerie 103, het project van Maurice Schot in een gekraakt
pand aan de Bergweg te Rotterdam. Naast een aantal bekende namen
zoals de Ramones, Anouk, Anton Corbijn, Black Uhuru en Iggy Pop, was
er een hoofdrol weggelegd voor de Rotterdamse bands. Misschien minder
bekend, maar niet minder interessant.
Deze expositie ontaarde in een twee maanden durende reünie van alle muziekliefhebbers
en muzikanten. Oude vriendschappen werden hersteld, nieuwe
plannen werden gesmeed. Menig optreden riep de sfeer van weleer op
en bewees maar weer dat de scene nog steeds bruist.
De volgende stap kon niet uitblijven, het uitbrengen van een boek. Op initiatief
van Ronald Motta werden de eerste contacten gelegd met Duo/Duo,
een uitgeverij die gespecialiseerd is in fotoboeken met een Rotterdams tintje.
Mark Ritsema, voormalig zanger/gitarist van Spasmodique en tegenwoordig
journalist werd bereid gevonden om de geschiedenis van de Rotterdamse
undergroundcultuur op papier te zetten. Op een snikhete zomermiddag
in 2006, gezeten aan een grote tafel, kwamen de verhalen los.
Aanwezig waren Bert, Henk, Niek, Jorem, Melinda, Heleen, Jan Willem,
Leen, Ronald, Mark en Carla; muzikanten van verschillende Rotterdamse
bands als Debiele Eenheid, Vissepunk, Climaxville, Bat Attack, God knows
the absence, Spasmodique, New Romeos, Stinksisters, Figurehead, No Men,
Narcissus Rex en medewerkers van poppodium De Vlerk. Drank vloeide rijkelijk
en langzaam groeide het groepsinterview uit tot een luidruchtige verbale
chaos en anarchie. Alsof de tijden nooit zijn veranderd en de titel van
het boek was snel gevonden: Antiscene.
Het Gemeentearchief Rotterdam toonde zich inmiddels geïnteresseerd in het
fotomateriaal. Maar ook in de affiches, destijds gemaakt door Carla van
der Marel voor diverse podia. waaronder de Bunker en De Vlerk. Er werd
besloten om een aantal pagina’s van het boek in te ruimen voor deze gezichtsbepalende
posters. Het plak- en knipwerk, zwart-wit, rauw en eigentijds
is beeldend voor de jaren tachtig/negentig.
Het enige dat nog ontbrak was het geluid van deze tijd. In samenwerking
met het Gemeentearchief kon ook deze wens vervuld worden. Een cd met,
veelal nooit uitgebracht materiaal van Rotterdamse bands maakt het boek
compleet.
In de lange aanloop van het realiseren van Antiscene, ontstonden er weer
nieuwe plannen om de muzikanten en muziekliefhebbers in het najaar van
2007 bijeen te brengen middels reünieconcerten. Op vrijdag 26 oktober is
de aftrap in Exit aan de Mauritsstraat en op vriidag 9 november is het antiscene-
circus te gast bij ‘Show your hope’ in Las Palmas. Op 30 november zal
het boek gepresenteerd worden met een spetterende finale in de Arminius
kerk aan het museumplein. Vele muzikanten zullen de handen ineen slaan
om oude tijden te doen herleven.
Het behoeft geen uitleg dat niet al het beeld- en geluidsmateriaal in één
boek kon worden gevat. Gelukkig was er een digitale uitweg. De website
antiscene.nl werd met behulp van Jan Willem en Ed in het leven geroepen.
In eerste instantie om de reünieconcerten en boekpresentatie aan te kondigen.
Maar na de presentatie kan, via aanvullende materiaal, muziekfragmenten
en links dieper en dieper in de scene gedoken worden. Laat deze
website een nieuw virtueel podium zijn voor al die muzikanten van de antiscene,
maar ook een ontmoetingsplaats voor ieder die zich thuis voelt in de
Rotterdamse ondergrondse rockcultuur.
Antiscene
Stichting Uitgeverij Duo/Duo
ISBN 978-90-72971-83-8
Verkoop adressen:
Stichting Uitgeverij Duo/Duo
Mathenesserlaan 304
3021 HW ROTTERDAM
tel/fax 010-4778529
http://www.xs4all.nl/~duoduo
Tocado records
www.tocado.com
(en natuurlijk in de betere Rotterdamse boekhandels
.... meer volgt)